Η διασφάλιση της ποιότητας είναι μια κρίσιμη διαδικασία για τα Ιδρύματα Εκπαίδευσης και Κατάρτισης Ενηλίκων που διασφαλίζει τη συνεχή βελτίωση των εκπαιδευτικών προγραμμάτων και υπηρεσιών τους. Το ερωτηματολόγιο αυτοαξιολόγησης είναι ένα πολύτιμο εργαλείο που επιτρέπει στα ιδρύματα να συγκεντρώνουν δεδομένα, να εντοπίζουν πεδία προς βελτίωση και να λαμβάνουν τεκμηριωμένες αποφάσεις για τη βελτίωση της ποιότητας της εκπαίδευσης που παρέχουν. Η παρούσα μεθοδολογία περιγράφει τα βήματα και τις διαδικασίες για τη διενέργεια αυτοαξιολόγησης με τη χρήση ερωτηματολογίου αυτοαξιολόγησης.
Η έναρξη μιας διαδικασίας αξιολόγησης περιλαμβάνει:
- την απόφαση για τη διενέργεια αξιολόγησης με υψηλή δέσμευση από τη διοίκηση, συμπεριλαμβανομένης μιας εσωτερικής απόφασης σχετικά με τους στόχους και τους σκοπούς της αξιολόγησης,
- την κατανομή των καθηκόντων και των ευθυνών εντός της ομάδας ποιότητας, και
- την απόφαση σχετικά με το χρόνο και τους πόρους που διατίθενται για τη διαδικασία.
Όταν ένα ίδρυμα αποφασίσει να αναλάβει την αξιολόγηση, θα ξεκινήσει με την αυτοαξιολόγηση που βασίζεται σε ερωτηματολόγιο και είναι προσβάσιμη ηλεκτρονικά στην πλατφόρμα Qualtrack. Η ομάδα ποιότητας θα πρέπει να ορίσει συναντήσεις συντονισμού για να συνεχίσει τη διαδικασία.
Το ερωτηματολόγιο αυτοαξιολόγησης περιλαμβάνει ερωτήσεις σε έξι κύριες κατηγορίες: Οι προϋποθέσεις εισόδου, το θεσμικό υπόβαθρο, οι διδάσκοντες και οι εκπαιδευτές, η αποτελεσματικότητα της εκπαιδευτικής διαδικασίας, το μαθησιακό περιβάλλον, οι υπηρεσίες προς τους εκπαιδευόμενους.
- Η πρώτη κατηγορία ερωτήσεων εξυπηρετεί τα κριτήρια εισόδου για την είσοδο στη διαδικασία αξιολόγησης. Θεωρείται ότι η αξιολόγηση θα αναληφθεί από τυπικά εκπαιδευτικά ιδρύματα που έχουν κάποια ιστορία και δικές τους εγκαταστάσεις.
- Οι ερωτήσεις σχετικά με το θεσμικό υπόβαθρο χρησιμεύουν για να διασφαλιστεί ότι το ίδρυμα έχει σαφές όραμα, σέβεται ορισμένες θεμελιώδεις ηθικές αξίες και αρχές καλής συμπεριφοράς και διαθέτει διαδικασίες εσωτερικής και εξωτερικής επικοινωνίας.
- Στην κατηγορία “Διδάσκοντες και Εκπαιδευτές”, θα αξιολογηθεί το ποσοστό των διδασκόντων με ειδικά προσόντα για εκπαιδευτικές δραστηριότητες (τεκμηριωμένα σύμφωνα με το περιγραφόμενο πρότυπο, π.χ. εξετάσεις πιστοποίησης επιμόρφωσης, κρατικές εξετάσεις σε σχετικούς τομείς, πιστοποιητικό από επαγγελματικό πρόγραμμα για την ανάπτυξη διδακτικών ικανοτήτων κ.λπ.) εντός του εκπαιδευτικού ιδρύματος, καθώς και η υποστήριξη της ανάπτυξης των διδασκόντων από το εκπαιδευτικό ίδρυμα. Επίσης, θα αξιολογηθεί η σύνδεση του εκπαιδευτικού προγράμματος σύμφωνα με τις απαιτήσεις του πελάτη με την πρακτική εφαρμογή της διδασκαλίας ή η ικανότητα των διδασκόντων να ελέγχουν συνεχώς την ανάπτυξη των ικανοτήτων των συμμετεχόντων στην εκπαίδευση.
- Η αποτελεσματικότητα της εκπαιδευτικής διαδικασίας μετράται και επικεντρώνεται στην ίδια την πορεία της εκπαίδευσης, ιδίως από την άποψη της ανάλυσης των εκπαιδευτικών αναγκών, της προσαρμογής της εκπαιδευτικής προσφοράς στις ανάγκες του πελάτη και των αποτελεσμάτων της ανάλυσης, της δυνατότητας επαλήθευσης της επίτευξης των στόχων που τίθενται στην εκπαιδευτική προσφορά, της δυνατότητας δημιουργίας σχεδίων εκπαιδευτικής ανάπτυξης κατόπιν αιτήματος του πελάτη, που επιτρέπουν τη διατήρηση του επιπέδου γνώσεων των συμμετεχόντων μετά το τέλος του μαθήματος, κ.λπ.
- Το μαθησιακό περιβάλλον αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της διδασκαλίας και, ως εκ τούτου, πρέπει να παρέχεται από ένα εκπαιδευτικό ίδρυμα επαρκούς ποιότητας, όσον αφορά τον τεχνικό εξοπλισμό, τον εξοπλισμό πληροφορικής και τα διδακτικά εργαλεία. Αξιολογούνται οι χώροι στους οποίους πραγματοποιείται η διδασκαλία, καθώς και, για παράδειγμα, το πρωτότυπο υλικό για την υποστήριξη της διδασκαλίας (είτε αυτοδημιούργητο είτε με την καθορισμένη συγγραφή), ο εξοπλισμός των αιθουσών διδασκαλίας, ο εξοπλισμός που αντιστοιχεί στη φύση της διδασκαλίας, η χρήση πολυμεσικών διδακτικών μέσων κ.λπ.
- Η προσέγγιση του πελάτη (Υπηρεσίες προς τους εκπαιδευόμενους) των εκπαιδευτικών ιδρυμάτων αξιολογείται κυρίως από την άποψη της ευελιξίας και της άνεσης για τον πελάτη. Το κριτήριο αυτό περιλαμβάνει το εύρος και τη διαθεσιμότητα της εκπαιδευτικής προσφοράς, την ύπαρξη προσωπικού επικοινωνίας και εξειδικευμένου προσωπικού για την παροχή εκπαιδευτικών συμβουλών, τη δυνατότητα ταχείας υλοποίησης των μαθημάτων που δημοσιεύονται στην προσφορά, και μάλιστα σε τόπο και χρόνο προσαρμοσμένο στις επιθυμίες του πελάτη, τη δυνατότητα παροχής άλλων υπηρεσιών σε σχέση με τις εκπαιδευτικές δραστηριότητες, κ.λπ.
Οι κύριες ερωτήσεις διατυπώνονται ως ερωτήσεις ναι/όχι. Υπάρχουν επίσης υποερωτήσεις που ζητούν περισσότερες λεπτομέρειες, όπως για παράδειγμα την περιγραφή μιας συγκεκριμένης πρακτικής ή μιας διαδικασίας. Αναμένεται επίσης η παροχή αποδεικτικών στοιχείων για την υποστήριξη των απαντήσεων – π.χ. να επισυνάψετε ένα έγγραφο ή έναν σύνδεσμο προς την ιστοσελίδα όπου μπορούν να βρεθούν τέτοιες πληροφορίες. Ορισμένες ερωτήσεις ενδέχεται να εμφανιστούν δύο φορές στο ερωτηματολόγιο. Αυτό γίνεται απλώς για να διασφαλιστεί ότι τα πρότυπα διατυπώνονται με σαφήνεια.
Το ίδρυμα απαντά ανοιχτά και ειλικρινά σε όλες τις ερωτήσεις, έχοντας κατά νου ότι όλες οι απαντήσεις πρέπει να είναι τεκμηριωμένες και καταγεγραμμένες και ενδεχομένως να παρουσιαστούν στον εξωτερικό αξιολογητή.
Η διαδικασία αξιολόγησης δεν έχει ως στόχο να προκαλέσει πρόσθετο διοικητικό φόρτο για ένα ίδρυμα, οπότε δεν υπάρχει ανάγκη προετοιμασίας επιπλέον εγγράφων ή δημιουργίας επιπλέον διαδικασιών. Το ίδρυμα αναμένεται απλώς να παρουσιάσει πώς υλοποιεί κάτι στην πράξη.
Φυσικά, σε ορισμένες περιπτώσεις, το ίδρυμα θα πρέπει να αλλάξει ορισμένες από τις εσωτερικές του διαδικασίες ή να εισαγάγει νέες. Συνεπώς, η προετοιμασία για την αυτοαξιολόγηση και η συμπλήρωση των ερωτηματολογίων μπορεί να διαρκέσει αρκετές εβδομάδες, ανάλογα με την εμπειρία του ιδρύματος σε τέτοιες πρακτικές και τη συμμόρφωση με τις διαδικασίες.
Μόλις ολοκληρωθεί η διαδικασία και το ερωτηματολόγιο συμπληρωθεί ικανοποιητικά, υποβάλλεται ηλεκτρονικά στο ίδρυμα αξιολόγησης. Το επόμενο στάδιο είναι η επίσκεψη από εξωτερικό εκτιμητή ή αξιολογητή.
Συνεχής παρακολούθηση και επανεξέταση
Το ζητούμενο της αξιολόγησης και της αυτοαξιολόγησης στα Ιδρύματα Εκπαίδευσης Ενηλίκων είναι να δημιουργηθεί μια συνεχής διαδικασία με στόχο τη βελτίωση της ποιότητας της εκπαίδευσης.
Στη συνέχεια, το ίδρυμα θα πρέπει να αναπτύξει ένα σχέδιο δράσης με βάση τα εντοπισμένα ζητήματα και τις συστάσεις των εξωτερικών αξιολογητών. Θα πρέπει να παρακολουθεί τακτικά την πρόοδο των δράσεων που υλοποιούνται. Συνιστάται η διενέργεια περιοδικών αυτοαξιολογήσεων για την παρακολούθηση των βελτιώσεων και τον εντοπισμό νέων πεδίων βελτίωσης της ποιότητας.